ಲಸಿಕೆಗಳ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಿ, ಸರಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿ, ಅದರ ಮೂಲಕ ವಿವಿಧ ರೋಗಗಳ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನವೆಂಬರ್ 10 ಅನ್ನು “ವಿಶ್ವ ಲಸಿಕೆ ದಿನ” ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಡಬ್ಲ್ಯೂ.ಹೆಚ್.ಓ (WHO) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ “ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ” ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಜನರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಕ್ಸಿನೇಷನ್‌ಗಳ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಅನೇಕ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಗುಂಪುಗಳ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ.
ಮನುಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿವಿಧ ರೋಗಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಅವರ ದೇಹದಲ್ಲಿ ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು, ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿವಿಧ ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ನಂತರ ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕುರಿತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ‘ವ್ಯಾಕ್ಸಿನಾಲಜಿ’ (vaccinology) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ರೋಗವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವಲ್ಲಿ ಲಸಿಕೆಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವಲ್ಲಿಯೂ ಲಸಿಕೆಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ.
ಡಿಸೆಂಬರ್ 2019ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಕೊರೋನಾ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವು 2020ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜೀವಗಳನ್ನು ಬಲಿ ಪಡೆಯಿತು. ಇದನ್ನು ಎದುರಿಸಲು, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭಾರತ್ ಬಯೋಟೆಕ್ (Bharat Biotech) ಸಂಸ್ಥೆ ತಯಾರಿಸಿದ ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ಸೀಮಿತ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜನರಿಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.
ಭಾರತವು ಈ ಲಸಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡಿತು. ಇದರಿಂದ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಾಣಹಾನಿ ತಪ್ಪಿಸಲಾಯಿತು. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 50 ಲಕ್ಷ ಜನ ರೋಗಗಳಿಂದ ಸಾಯುವುದನ್ನು ಲಸಿಕೆಗಳು ತಡೆಯುತ್ತವೆ.
ಅಪಾಯಕಾರಿ ರೋಗಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವಲ್ಲಿ, ಪ್ರಪಂಚದಿಂದ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ರೋಗಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ, ರೋಗದ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ ತಡೆಗಟ್ಟುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಪೀಳಿಗೆಯನ್ನು ರೋಗದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುವಲ್ಲಿ ಲಸಿಕೆಗಳು ದೊಡ್ಡ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
ಸುಮಾರು 30 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನವರೆಗೂ ಪೋಲಿಯೊ (poliomyelitis) ಎಂಬ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗ, ಮಕ್ಕಳ ಕೈ ಅಥವಾ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿ, ಮಕ್ಕಳು ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಅನುಭವಿಸಿದ ದುರದೃಷ್ಟಕರ ಘಟನೆಗಳು ದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು.
ಆದರೆ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಉಚಿತ ಪಲ್ಸ್ ಪೋಲಿಯೊ ಲಸಿಕೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಭಾರತದಿಂದ ರೋಗವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡಿತು ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ.
2023ರ ವಿಶ್ವ ರೋಗನಿರೋಧಕ ದಿನದ ವಿಷಯವಾಗಿ (theme) ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ “ಬಿಗ್ ಕ್ಯಾಚ್-ಅಪ್” ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಲಸಿಕೆಯನ್ನು ಪಡೆಯದ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹುಡುಕುವ ಮತ್ತು ಲಸಿಕೆ ನೀಡುವ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವ ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಈ ವರ್ಷ ಪ್ರಚಾರ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
