• ಡಿ.ಸಿ.ಪ್ರಕಾಶ್ ಸಂಪಾದಕರು

ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷವು “ವಂದೇ ಭಾರತ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್” ರೈಲನ್ನು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರ ಸಾಧನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆಂದು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ, ಈ ಬಾರಿಯ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ವಂದೇ ಭಾರತ್ ರೈಲು ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ಅಧಿಕಾರದಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲು ಹೊರಟಿದೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ.

ಭಾರತವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆಯ ಪಾತ್ರ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ರೈಲ್ವೆ ಇಲಾಖೆಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಸರಕಾರ ರೈಲ್ವೇ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಮಹತ್ವ ನೀಡಿತ್ತು. ಆದರೆ ಮೋದಿ ನೇತೃತ್ವದ ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಸರ್ಕಾರವು ಎಲ್ಲಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಳಿಸಿದಂತೆ ರೈಲ್ವೆ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನೂ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಳಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿದೆ.

ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಪ್ರತ್ಯೇಕ ರೈಲ್ವೆ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಬಜೆಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ ರೈಲ್ವೆ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಿತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ರೈಲ್ವೇ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಹಾಗೂ ವಿವಿಧ ಪಕ್ಷಗಳ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ನಿರಾಕರಿಸಲಾಯಿತು. ರೈಲ್ವೆ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನೂ ಖಾಸಗೀಕರಣಗೊಳಿಸಲು ಮೋದಿ ಸರಕಾರ ನಾನಾ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ರೈಲ್ವೇ ನಿಲ್ದಾಣಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ, ರೈಲು ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವಿಕೆ ಸೌಲಭ್ಯ, ರೈಲ್ವೆ ಕೋಚ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ, ಮೀಸಲು ಮಾರ್ಗದ ಸಿದ್ಧತೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದನ್ನೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಖಾಸಗಿಯವರಿಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಇದರಿಂದ ರೈಲ್ವೆ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಖಾಲಿ ಇರುವ ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ಹುದ್ದೆಗಳು ಭರ್ತಿಯಾಗದೆ ಉಳಿದಿವೆ. ಭದ್ರತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಉದ್ಯೋಗ ಕಡಿತ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ರೈಲ್ವೆ ವಲಯವನ್ನು ಮೋದಿ ಸರಕಾರ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿದ ಪರಿಣಾಮ, ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಭೀಕರ ರೈಲು ಅಪಘಾತ ಸುಮಾರು 300 ಮಂದಿಯನ್ನು ಬಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ಇದಲ್ಲದೇ ದೇಶದ ನಾನಾ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ರೈಲುಗಳು ಹಳಿ ತಪ್ಪುವುದು, ಅಪಘಾತಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಳ್ಳುವುದೆಲ್ಲವೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ.

ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ರೈಲ್ವೆಯು ಕೊರೋನಾ ಸ್ಥಗಿತದ ಅವಧಿಯನ್ನು ಅವಕಾಶವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಸೇವೆಗಳಿಗೂ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಿತು. ದೇಶಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ಯಾಸೆಂಜರ್ ರೈಲುಗಳನ್ನು ಕಾರಣಾಂತರಗಳಿಂದ ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿತು. ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ರೈಲುಗಳನ್ನು ಸೂಪರ್ ಫಾಸ್ಟ್ ರೈಲುಗಳೆಂದು ಘೋಷಿಸಿ ಪ್ರಯಾಣ ದರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.

ಇದರೊಂದಿಗೆ ಸ್ಲೀಪಿಂಗ್ ಸೌಲಭ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಬೋಗಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ, ಪ್ರತಿ ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಹವಾನಿಯಂತ್ರಿತ ಬೋಗಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಕೋಚ್‌ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಿ ಪ್ರಯಾಣ ದರವನ್ನು ಸಹ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಸಾವಿರಾರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟು ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ ರೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಯ್ದಿರಿಸದ ಬೋಗಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದೆ.

ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಬಡ ಜನರು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಲಸೆ ಕಾರ್ಮಿಕರು, ಅತ್ಯಂತ ಕಷ್ಟಕರ ಮತ್ತು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ರಿಯಾಯಿತಿ ದರವನ್ನು ಸಹ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇಂತಹ ಎಲ್ಲಾ ವಿಚ್ಛಿದ್ರಕಾರಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಹಾಕಲು ಸ್ವತಃ ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿಯವರೇ ವಂದೇ ಭಾರತ್ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ 140, 160 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಓಡಬಲ್ಲ ಹೈಸ್ಪೀಡ್ ರೈಲುಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಹಲವು ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಭಾರೀ ಪ್ರಚಾರದ ವಂದೇ ಭಾರತ್ ರೈಲುಗಳು ಕೂಡ ನಿಯಮಿತ ವೇಗದಲ್ಲೇ ಚಲಿಸುವ ರೈಲುಗಳಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ.

ಇವುಗಳನ್ನು ಹೈಸ್ಪೀಡ್ ರೈಲುಗಳಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲು, ಇತರ ರೈಲುಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಓಡಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಇದರಿಂದ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ವಂದೇ ಭಾರತ್‌ನ ಮಹಾ ಅಭಿಯಾನವು ಭಾರಿ ವೈಫಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಒಂದೆಡೆಯಾದರೆ, ವಂದೇ ಭಾರತ್ ರೈಲಿನ ಕಾರಣವನ್ನು ಹೇಳಿ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ನೂರಾರು ರೈಲು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇದರಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಬಡವರ ರೈಲು ಸಂಚಾರ ದುಸ್ತರವಾಗಿದೆ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ವರದಿಗಳು ಬರುತ್ತಿದ್ದರೂ ಮೋದಿ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಅಷ್ಟಾಗಿ ಗಮನಹರಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮೊದಲ ಹಂತದ ಸಂಸತ್ ಚುನಾವಣೆಯ ಮತದಾನ ಮುಗಿದಿದ್ದು, ರೈಲ್ವೆ ಸೇವೆಯ ಲೋಪವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಅನುಭವಿಸಿದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಆಕ್ರೋಶ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ಹಿಂದೆ ಕಾಯ್ದಿರಿಸದ ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಿ ತುಳುಕುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣ ಕೆಲವು ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಬೋಗಿಗಳನ್ನು ಹತ್ತುತ್ತಿದ್ದರು.ಇದೀಗ ಎರಡನೇ ದರ್ಜೆಯ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ಮೂರನೇ ದರ್ಜೆಯ ಹವಾನಿಯಂತ್ರಿತ, ಎರಡನೇ ದರ್ಜೆಯ ಹವಾನಿಯಂತ್ರಿತ ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲೂ ಬುಕ್ ಮಾಡದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಇಕ್ಕಟ್ಟಾದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಕಾಯ್ದಿರಿಸುವಿಕೆ ಶುಲ್ಕ ಪಾವತಿಸಿದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರೂ ಸರಿಯಾದ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಪರದಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇತರೆ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಊರಿಗೆ ಹೋದರೆ ಸಾಕು ಎಂಬುದಕ್ಕಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಕೋಚ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಿಲುಕಿ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಮತ್ತೊಂದು ಕುತೂಹಲಕಾರಿ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಎಕ್ಸ್ (ಟ್ವಿಟರ್) ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಿಜೆಪಿ ಬೆಂಬಲಿಗನಾಗಿದ್ದ ಬಿಹಾರದ ಕಾರ್ಮಿಕನೊಬ್ಬ, ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಮೊದಲ ಹಂತದ ಮತದಾನದ ವೇಳೆ ಅವರು ಬಿಹಾರದ ತಮ್ಮ ಊರಿಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸಲು ರೈಲಿನಲ್ಲಿ 29 ಗಂಟೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳಸಿದ್ದರು. ಈ ಪ್ರವಾಸದ ವೇಳೆ ರೈಲ್ವೇ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸೇವೆಯ ಕೊರತೆಯ ಸಂಕಟವನ್ನು ಸಹಿಸಲಾಗದೆ ನೇರವಾಗಿ ಮತಗಟ್ಟೆಗೆ ತೆರಳಿ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಮತ ಹಾಕದೇ ‘ಇಂಡಿಯಾ’ ಮೈತ್ರಿಕೂಟಕ್ಕೆ ಮತ ಹಾಕಿರುವುದಾಗಿ ತಮ್ಮ ಗೆಳೆಯನಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಅಂತೆಯೇ ವಿವಿಧ ರೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ಮಾಡಲು ತೆರಳಿದ್ದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ತಮ್ಮ ಆಕ್ರೋಶವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ರೈಲ್ವೇಯನ್ನು ಖಾಸಗೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಮೋದಿ ಸರಕಾರದ ಉದಾರ ನೀತಿಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ತಮ್ಮ ಅನುಭವದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬಿಜೆಪಿ ವಿರುದ್ಧ ‘ಇಂಡಿಯಾ’ ಮೈತ್ರಿಕೂಟದ ಪರವಾಗಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅವರು ಅದನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ರೈಲ್ವೇಯನ್ನು ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಳಿಸಿ ವಂದೇ ಭಾರತ್ ರೈಲು ಬಿಡುವ ಮೂಲಕ ಜನರನ್ನು ವಂಚಿಸಬಹುದು ಎಂದುಕೊಂಡ ಮೋದಿ ಸರಕಾರವನ್ನು ಅದೇ “ವಂದೇ ಭಾರತ್” ರೈಲು ಮತ್ತು “ವಲಸೆ ಕಾರ್ಮಿಕರು” ಅಧಿಕಾರದಿಂದ ಕೆಳಗಿಳಿಸಿ, ಮನೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ.